Oogontsteking Kat: Symptomen, Behandeling & Wanneer Naar Dierenarts

Een oogontsteking bij katten is een veelvoorkomend probleem dat snelle actie vereist. Herken je een rood, tranend of dichtgeklemd oog bij je kat? In België bezoeken jaarlijks meer dan 45.000 katteneigenaren de dierenarts vanwege oogproblemen. Deze complete gids helpt je de symptomen van oogontsteking herkennen, de juiste behandeling kiezen en voorkomen dat het probleem verergert.

Wat is een oogontsteking bij katten?

Een oogontsteking bij katten, ook wel conjunctivitis genoemd, is een irritatie van het bindvlies rondom het oog. Het bindvlies is het dunne vlies dat de binnenkant van de oogleden en het oogwit bedekt. Wanneer dit weefsel ontstoken raakt, ontstaat er roodheid, zwelling en vaak een afscheiding uit het ontstoken oog.

In België komt oogontsteking bij katten voor bij ongeveer 15% van alle huiskatten, vooral tijdens de koude maanden van oktober tot maart. De aandoening kan zowel één oog als beide ogen tegelijk treffen. Jonge kittens zijn extra kwetsbaar omdat hun immuunsysteem nog niet volledig ontwikkeld is en zij vatbaarder zijn voor infecties van het kattenoog.

Oorzaken van oogontsteking bij katten

Er zijn verschillende oorzaken die kunnen leiden tot een ontstoken oog bij katten. De meest voorkomende oorzaken in België zijn virale infecties (70% van de gevallen), bacteriële infecties (20%) en allergische reacties (10%). Virale infecties zoals niesziekte bij katten veroorzaken vaak heftige oogontstekingen die beide ogen tegelijk aantasten.

Andere belangrijke oorzaken zijn stof, pollen, schoonmaakmiddelen of parfums in huis. Katten die veel buitenkomen hebben meer kans op oogontsteking door vuil of kleine verwondingen aan het oog. Ook kunnen erfelijke factoren een rol spelen, vooral bij bepaalde kattenrassen zoals Perzen die van nature smallere traankanalen hebben.

Herkenbare symptomen van oogontsteking

De symptomen van oogontsteking bij katten zijn meestal duidelijk zichtbaar. Het meest opvallende teken is een rood, geïrriteerd oog dat vaak traan of een gelige afscheiding produceert. Je kat houdt mogelijk één of beide ogen dicht vanwege pijn en wrijft regelmatig met de poot over het aangetaste oog.

Andere belangrijke symptomen zijn zwelling van de oogleden, verminderde eetlust en apathisch gedrag. Bij ernstige oogontsteking bij kittens kunnen de oogleden zelfs volledig dichtplakken door gedroogde afscheiding. Let ook op veranderingen in het gedrag: katten met pijnlijke ogen zoeken vaak donkere, rustige plekken op en vermijden fel licht.

Vroege waarschuwingssignalen

De eerste tekenen van een beginnende oogontsteking zijn vaak subtiel maar wel herkenbaar. Je kat knippert mogelijk vaker dan normaal, heeft licht waterige ogen of vertoont lichte roodheid rondom het oog. Ook frequent wrijven over het oog met de poot of tegen meubels is een vroeg waarschuwingssignaal dat je niet moet negeren.

Ernstige symptomen die directe actie vereisen

Sommige symptomen vereisen onmiddellijke veterinaire zorg. Zoek direct hulp als het ontstoken oog van je kat een melkwitte of groene afscheiding produceert, als je kat volledig weigert te eten, of als er tekenen van ernstige pijn zijn zoals constant miauwen. Ook een plotselinge verandering in de kleur van het oogwit naar geel of groen is een alarmsignaal.

Oogontsteking bij kittens: extra aandachtspunten

Een oogontsteking bij kittens vereist extra voorzichtigheid omdat jonge katten nog een zwak immuunsysteem hebben. Kittens jonger dan 8 weken zijn extra kwetsbaar voor ernstige ooginfecties die permanente schade kunnen veroorzaken. In België wordt aanbevolen om kittens met oogproblemen binnen 24 uur door een dierenarts te laten onderzoeken.

Bij jonge kittens kan een ontstoken oog snel leiden tot complicaties zoals hoornvliesschade of zelfs blindheid. De symptomen bij kittens zijn vaak heftiger: complete dichtzwelling van de oogleden, groene of gele afscheiding en algemene malaise. Moederkatten kunnen de infectie ook overdragen op hun jongen, daarom is het belangrijk om alle kittens in een nest te controleren wanneer één kitten symptomen vertoont.

Behandeling van oogontsteking bij katten

De behandeling van oogontsteking hangt af van de onderliggende oorzaak. Bij bacteriële infecties schrijft de dierenarts meestal antibiotische oogzalf of oogdruppels voor. Deze medicijnen moeten consequent volgens voorschrift toegediend worden, meestal 2-3 keer per dag gedurende 7-10 dagen. In België kosten dergelijke behandelingen gemiddeld tussen 25-50 euro.

Bij virale infecties zoals niesziekte richt de behandeling zich op symptoomverlichting en het voorkomen van secundaire bacteriële infecties. De dierenarts kan ontstekingsremmende medicatie voorschrijven en adviseren over thuiszorg voor het ontstoken oog. Ernstige gevallen vereisen soms opname in de dierenkliniek voor intensieve zorg en monitoring.

Medicijntoediening thuis

Het correct toedienen van oogzalf bij katten vereist de juiste techniek. Houd je kat stevig maar zacht vast, trek voorzichtig het onderste ooglid naar beneden en breng de zalf aan in de ontstoken ooghoek. Laat je kat daarna enkele seconden het oog dicht houden zodat de medicatie goed verdeeld wordt over het geïrriteerde oog.

Ondersteunende thuiszorg

Naast medicatie kun je thuis enkele ondersteunende maatregelen nemen. Reinig het ontstoken oog dagelijks met lauwwarm, gekookt water en een schone doek. Verwijder voorzichtig gedroogde afscheiding en houd de omgeving van je kat stofvrij. Een luchtbevochtiger kan helpen bij het verlichten van irritatie, vooral tijdens de droge wintermaanden in België.

Kan je oogontsteking zelf behandelen?

Hoewel je bepaalde eerste hulp bij oogontsteking thuis kunt geven, is professionele veterinaire zorg meestal noodzakelijk. Lichte irritatie door stof of een haartje kun je voorzichtig spoelen met steriele fysiologische zoutoplossing. Echter, als de symptomen na 24 uur niet verbeteren of verergeren, moet je altijd een dierenarts raadplegen.

Gebruik nooit menselijke oogdruppels of huismiddelen zonder veterinair advies. Sommige ingrediënten die veilig zijn voor mensen kunnen giftig zijn voor katten. In België raden dierenartsen af om thee, kamille of andere ‘natuurlijke’ remedies te gebruiken omdat deze vaak meer schade dan goed kunnen doen aan het gevoelige kattenoog.

Wanneer naar de dierenarts?

Bepaalde situaties vereisen onmiddellijke professionele behandeling van oogontsteking. Ga direct naar de dierenarts als je kat beide ogen dicht houdt, weigert te eten, tekenen van pijn toont of als er groene of gele afscheiding uit het oog komt. Ook bij kittens jonger dan 12 weken is directe veterinaire zorg cruciaal.

In België hebben de meeste dierenklinieken spoeddiensten beschikbaar. Wacht niet met een bezoek als de oogontsteking gepaard gaat met andere symptomen zoals niezen, hoesten of koorts. Deze combinatie wijst vaak op een systemische infectie die intensieve behandeling vereist om blijvende schade te voorkomen.

Is oogontsteking besmettelijk?

Een oogontsteking bij katten kan besmettelijk zijn, afhankelijk van de oorzaak. Virale en bacteriële oogontstekingen kunnen zich gemakkelijk verspreiden naar andere katten in hetzelfde huishouden. In België wordt daarom aanbevolen om geïnfecteerde katten tijdelijk te isoleren tot de behandeling aanslaat en de symptomen verdwijnen.

De besmetting gebeurt meestal via direct contact of gedeeld speelgoed, voer- en waterbakken. Was je handen altijd gründig na het verzorgen van een kat met oogontsteking en reinig alle items die in contact zijn geweest met de geïnfecteerde kat. Gebruik separate handdoeken en reinigingsmaterialen voor elke kat om kruisbesmetting te voorkomen.

Preventie van oogproblemen

Het voorkomen van oogontsteking bij katten begint met goede algemene verzorging en hygiëne. Houd de leefomgeving van je kat schoon, vermijd sterke parfums of agressieve schoonmaakmiddelen, en zorg voor goede ventilatie in huis. Regelmatige controle van de ogen tijdens het dagelijks aaien helpt vroege tekenen op te sporen.

Vaccinatie tegen niesziekte is in België standaard onderdeel van het vaccinatieschema voor katten. Deze vaccins voorkomen niet alleen respiratory problemen maar beschermen ook tegen de oogontstekingen die vaak gepaard gaan met deze virale infecties. Houd het vaccinatieschema up-to-date en bespreek met je dierenarts welke additional bescherming geschikt is voor de leefomstandigheden van je kat.

Veelgestelde Vragen