Bekabeling Zonnepanelen: Complete Gids voor Installatie 2025

De bekabeling zonnepanelen is een cruciaal onderdeel van elke zonnepaneelinstallatie in België. Een correcte bedrading zorgt niet alleen voor optimale energieoverdracht, maar ook voor veiligheid en conformiteit met de Belgische elektriciteitsvoorschriften. In deze uitgebreide gids behandelen we alle aspecten van zonnepaneel bekabeling, van de juiste kabeldikte tot professionele aansluiting op uw meterkast.

Soorten Bekabeling voor Zonnepanelen

Bij bekabeling zonnepanelen onderscheiden we twee hoofdtrajecten: DC-bekabeling tussen panelen en omvormer, en AC-bekabeling van omvormer naar meterkast. De DC-bekabeling transporteert gelijkstroom van de zonnepanelen naar de omvormer, waarbij speciale PV-kabels worden gebruikt die bestand zijn tegen UV-straling en weersinvloeden.

De AC bekabeling zonnepanelen daarentegen transporteert wisselstroom van de omvormer naar uw elektrische installatie. Deze bekabeling moet voldoen aan de Belgische norm NBN C 15-100 en wordt vaak uitgevoerd met standaard installatiekabels van het type VOB of XVB, afhankelijk van de specifieke situatie en omgeving.

DC-Bekabeling: Van Panelen naar Omvormer

Voor de DC-bekabeling van zonnepanelen gebruiken we speciale PV-kabels (photovoltaïsche kabels) die voldoen aan de norm EN 50618. Deze kabels zijn ontworpen om decennia mee te gaan onder extreme weersomstandigheden. In België zijn temperatuurschommelingen van -20°C tot +90°C geen uitzondering, en PV-kabels moeten deze kunnen weerstaan zonder prestatievermindering.

AC-Bekabeling: Van Omvormer naar Meterkast

De AC bekabeling zonnepanelen verbindt de omvormer met uw elektrische installatie via de meterkast. Deze bekabeling moet voorzien zijn van een aparte aardlekschakelaar en zekering conform de Belgische voorschriften. De kabeldikte hangt af van het vermogen van uw zonnepaneelinstallatie en de afstand tot de meterkast.

Juiste Dikte Kabel Zonnepanelen Bepalen

De dikte kabel zonnepanelen bepaalt de efficiëntie en veiligheid van uw installatie. Voor DC-bekabeling gebruiken we doorgaans kabels van 4mm² tot 6mm², terwijl AC-bekabeling variëert van 2,5mm² tot 10mm² afhankelijk van het systeemvermogen. Een te dunne kabel leidt tot energieverlies en oververhitting, terwijl een te dikke kabel onnodig kostbaar is.

Voor een standaard residentiële installatie van 5kWp in België is een kabel voor zonnepanelen van 4mm² meestal voldoende voor DC-bekabeling. Bij grotere installaties of lange kabeltrajecten kan 6mm² of zelfs 10mm² noodzakelijk zijn. De berekening houdt rekening met stroomsterkte, kabellengte en toegestane spanningsval van maximaal 3%.

Stap-voor-Stap Aansluiting Schema

Een correct schema bekabeling zonnepanelen begint bij de panelen zelf en eindigt bij uw meterkast. De eerste stap behelst het serieschakelen van zonnepanelen per string, waarbij plus en min van opeenvolgende panelen worden verbonden. Deze configuratie verhoogt de spanning terwijl de stroomsterkte gelijk blijft.

Na de serieschakeling worden de strings parallel aangesloten op een combinerbox of direct op de omvormer. De bedrading moet voorzien zijn van MC4-connectoren voor waterdichte verbindingen. Van de omvormer loopt een aparte AC-kabel naar een dediceerde groep in uw elektrische verdeling, compleet met aardlekschakelaar en zekering.

Panelen Serieschakelen

Bij het bekabeling zonnepanelen aansluiten in serie verbindt u de positieve uitgang van het eerste paneel met de negatieve ingang van het tweede paneel. Deze methode verhoogt de totale spanning van de string terwijl de stroomsterkte constant blijft. Een typische string van 10 panelen van 400Wp levert ongeveer 400V bij 12,5A.

Strings Parallel Aansluiten

Meerdere strings worden parallel aangesloten om de totale stroomsterkte te verhogen. De bekabeling zonnepanelen per string behoudt zijn spanning, maar de totale stroom is de som van alle strings. Dit gebeurt vaak via een combinerbox met zekeringen per string voor optimale beveiliging en onderhoudsvriendelijkheid.

Regels en Voorschriften in België

De regels bekabeling zonnepanelen in België vallen onder het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) en moeten worden uitgevoerd door een erkend elektricien. Sinds 2024 gelden verscherpte eisen voor aarding en overspanningsbeveiliging van PV-installaties. Elke installatie moet worden gekeurd voor inbedrijfstelling.

Belangrijke voorschriften omvatten: minimale kabeldiameters per vermogensklasse, verplichte DC-schakelaar binnen 3 meter van de omvormer, en type B aardlekschakelaars voor AC-zijde. De bekabeling zonnepanelen moet bovendien voorzien zijn van duidelijke labelering en noodstopvoorzieningen conform de Europese norm EN 62446.

Veiligheidsaspecten en Onderhoud

Veiligheid bij bekabeling zonnepanelen begint bij correcte installatie en regelmatig onderhoud. DC-spanning in zonnepaneelsystemen kan oplopen tot 1000V, wat levensgevaarlijk is bij onjuiste behandeling. Schakel altijd eerst de DC-schakelaar uit voordat u werkzaamheden aan de bekabeling uitvoert.

Jaarlijkse controle van aansluitpunten, connectoren en kabelisolatie is essentieel voor langdurige betrouwbaarheid. Let vooral op tekenen van corrosie bij MC4-connectoren en beschadiging van kabelmantelmateriaal door UV-straling of knaagdieren. Professionele thermografie-inspecties kunnen verbindingsproblemen vroegtijdig detecteren.

Kostenoverzicht Bekabeling 2025

De kosten voor bekabeling zonnepanelen in België variëren tussen €200 en €800 voor een gemiddelde residentiële installatie van 5kWp. PV-kabels kosten ongeveer €3-5 per meter, terwijl MC4-connectoren €10-15 per paar kosten. AC-bekabeling en elektrische componenten voegen nog eens €150-300 toe aan de totale kosten.

Professionele installatie door een erkend elektricien kost gemiddeld €500-1000 extra, maar is verplicht voor conformiteit en verzekeringsdekking. Investeren in kwaliteitsbekabeling loont zich door lagere onderhoudskosten en langere levensduur. Goedkope bekabeling kan leiden tot energieverlies van 5-10% over de levensduur van het systeem.

Veel Voorkomende Problemen en Oplossingen

Veelvoorkomende problemen met bekabeling zonnepanelen zijn corrosie van connectoren, kabelbreuk door knaagdieren, en spanningsval door te lange kabeltrajecten. Symptomen hiervan zijn verminderde energieopbrengst, foutmeldingen op de omvormer, of complete systeemuitval tijdens piekvermogen.

Preventieve maatregelen omvatten het gebruik van knaagdierbestendige kabelgoten, regelmatige inspectie van dakdoorvoeren, en correcte dimensionering van bekabeling vanaf het begin. Bij problemen met de bedrading is professionele diagnose meestal noodzakelijk, vooral vanwege de hoge DC-spanningen in het systeem.

Diagnose van Bekabelingsproblemen

Moderne omvormers tonen specifieke foutcodes die helpen bij het lokaliseren van bekabelingsproblemen. Isolatiefouten, aardlekken en stringuitval worden automatisch gedetecteerd. Een multimeter en isolatiemeter zijn onmisbare tools voor professionele diagnose van bekabeling zonnepanelen problemen.

Preventief Onderhoud Schema

Een jaarlijks onderhoudsschema voor zonnepanelen bekabeling omvat visuele inspectie van alle aansluitingen, meting van isolatieweerstand, en controle van mechanische bevestigingen. Dit preventieve onderhoud kan 95% van alle bekabelingsproblemen voorkomen en verlengt de levensduur van uw installatie aanzienlijk.

Veelgestelde Vragen